Jaarlijks verlof

Totdat de chemie opkwam, verzorgde men zich met natuurlijke middelen. De chemie was nieuw, met goedkope ingrediënten, zodat verzorging voor iedereen toegankelijk werd. Meer en meer mensen beseffen nu dat er ook producten gebruikt worden die niet zo gezond zijn. Waarop kan je het best letten bij de aankoop van een cosmeticaproduct?

Als je het niet kan eten, moet je het ook niet op je huid smeren

Synthetische stoffen horen niet thuis op onze huid. Kunstmatige stoffen kunnen natuurlijke processen verstoren, natuurlijke ingrediënten worden doorgaans beter verdragen. Kunstmatige stoffen drogen de huid uit of verstoppen de poriën, geurstoffen kunnen allergieën veroorzaken. We zouden beter alleen ingrediënten op onze huid aanwenden die ook geschikt zijn voor inwendig gebruik. Een gouden regel is: als je het niet kan eten, moet je het ook niet op je huid smeren.

Van wat er op de huid gesmeerd wordt, komt 60% in de bloedsomloop terecht. Vandaar dat chemische en toxische stoffen in cosmetica een gevaar vormen voor onze gezondheid. Veel van deze stoffen worden opgeslagen in het lichaam en dus wordt het schadelijke effect ervan groter naarmate we ouder worden. Een klein beetje van twijfelachtige ingrediënten, dat kan ons lichaam nog wel aan, maar een overvloed aan producten elke dag, jarenlang, is een andere zaak, dan stapelen de stoffen zich op in ons lichaam en kan er een allergische reactie ontstaan als het saturatiepunt bereikt is.

De wetgeving voor Bio Cosmetica

De natuurlijke huidverzorgingsproducten kunnen misleidend zijn omdat ze niet altijd helemaal zuiver zijn. Zelfs wanneer een product één natuurlijke grondstof bevat, kan het al onder de vlag “natuurlijk” verkocht worden. Vooral klassieke merken die op de kar willen springen van de ecologische natuurlijke trend, bezondigen zich aan “Greenwashing”. Er zijn diverse Bio labels die wel een garantie bieden en duidelijke normen opstellen. Maar de fabrikanten moeten daarvoor betalen, en de criteria zijn nogal verschillend. Natuurlijke en Bio is ook in cosmetica niet hetzelfde. Met een betrouwbare leverancier en correcte informatie kom je wel al een heel eind. Een goede zaak is dat in Europa dierproeven verboden zijn voor cosmetica. De wetgeving voor Bio producten is momenteel enkel goed geregeld voor voeding, maar nog niet voor cosmetica.

Cosmos maakt onderscheid tussen ‘natuurlijk’ (‘natural’) en ‘biologsich’ (‘organic’), de ‘natuurlijke’ bevatten weinig biologische ingrediënten. Natrue maakt ook onderscheid: natuurlijk met portie Bio, helemaal Bio, of natuurlijk (niet Bio). Cosmos is het overkoepelende label voor Ecocert, BDIH, ICEA en Soil Association. Pas als je de INCI codes leest, kan je er zeker van zijn dat het een natuurlijk, eerlijk en betrouwbaar product is. Maar voor veel mensen is deze ingrediëntenlijst, die de officiële Latijnse benaming van de bestanddelen vermeld, een beetje Chinees. Wat er eerst vermeld staat, zit het meeste in het product. Wat als laatste vermeld staat, zit het minste in het product. Wanneer er een asterisk (sterretje) staat bij een ingrediënt, dan is dat ingrediënt Bio gecertificeerd.

Bedenkelijke bestanddelen

- Minerale oliën: Met de opkomst van de petrochemie zijn minerale oliën, zoals paraffine en vaseline, en ook siliconen olie, gretig gebruikt in allerhande cosmetica en verzorgingscrèmes. Maar ze verzorgen niet echt, zijn occlusief, sluiten de huid af, leggen een film op de huid en maken de huid lui. De samenstelling van plantaardige oliën sluit beter aan bij onze huid. Ze kunnen beter indringen waardoor onze huid beter gevoed en verzorgd wordt. Ze zijn beter geschikt om als hulpstof te dienen voor actieve ingrediënten zoals essentiële oliën.

- Hormoonverstoorders: Sommige chemische bestanddelen, vaak hulpstoffen, zouden de goede werking van ons hormonaal systeem kunnen verstoren, de hormoonverstoorders. Voorbeelden van hormoonverstoorders zijn zware metalen, ftalaten en parabenen. Ze worden in verband gebracht met verminderde vruchtbaarheid, een verstoorde ontwikkeling, obesitas, diabetes en verschillende kankers.

- Ftalaten: Dit zijn weekmakers. Ze worden gebruikt in synthetische geurstoffen, in haarspray en plastics. Hun moleculaire samenstelling is sterk vergelijkbaar met die van oestrogeen. Ze zouden mogelijk ook kankerverwekkend zijn en giftig voor ongeboren baby’s. Suikergebaseerde weekmakers bieden een alternatief.

- Synthetische conserveringsmiddelen, parabenen: In veel gangbare cosmetica wordt gebruik gemaakt van parabenen. Dit zijn synthetische conserveringsmiddelen. Ze staan vermeld als ethylparaben of propylparaben. Ze voorkomen de groei van schimmels en bacteriën en remmen alle enzym activiteit in het product af, waardoor het niet bederft. Maar ons lichaam heeft ook werkzame enzymen en dus wordt de normale enzym activiteit van het lichaam ook aangevallen. Soms staat er “parabenfree” op de verpakking maar het chemische alternatief, vaak fenolverbindingen, kunnen huiduitslag en acné veroorzaken. Een fermentatieproces, op basis van plantenzuren, een werkwijze afkomstig uit de voeding, is een veel beter alternatief.

- SLS of schuimende reinigers: Producten die reinigen en schuimen zoals shampoo en douchegel, bevatten vaak SLS (Sodium Lauryl Sulphate). SLS is een tensio-actieve stof, een detergent of surfactant dat heel sterk ontvet en ook vaak gebruikt wordt in onderhoudsproducten. SLS kan de huid irriteren en uitdrogen, roos en eczeem veroorzaken. Onze lever kan deze stof niet afbreken. Ze reinigt té grondig, waardoor ze behalve vet en vuil ook het natuurlijke huidvet kan oplossen. Maar we mogen niet alle sulfaten over dezelfde kam scheren. Want een alternatief is SLES (Sodium Laureth Sulphate), dat minder irriterend werkt. Aan het product kunnen ook terugvettende oliën toegevoegd worden. Er bestaat ook sulfaatvrije shampoo, maar dan is het wel opletten dat de sulfaten niet vervangen zijn door alcohol.

- PEG of polyethyleenglycol: Emulgatoren zijn meng- en bindmiddelen die worden gebruikt om het mengen van olie en water te vergemakkelijken. Zonder emulgator is het moeilijk om een crème of badolie te maken aangezien vet en water elkaar afstoten. Ze bestaan uit een lipofiel (olie-vriendelijk) deel en een hydrofiel (water-vriendelijk) deel. Een crème bestaat uit een emulsie van vet in water of van water in vet, en een badolie bevat vaak een emulgator om de olie in het water te verdelen. Synthetische emulgatoren, zoals PEG, kunnen allergie en acné veroorzaken. Soms bevatten ze zware metalen zoals lood en nikkel, of de kankerverwekkende stof dioxaan, dat de huid ontvet. Maar er zijn ook natuurlijke emulgatoren zoals lanoline (wolvet), bijenwas of kokosnotenolie.

- Synthetische geur- en kleurstoffen: Deze vind je vooral in parfums maar ook in make-up en cosmetica. Ze zijn fotosensibel en kunnen in combinatie met zonlicht de huid doen verkleuren. Sommigen zijn zelfs neurotoxisch en kunnen de huid en de luchtwegen irriteren en hoofdpijn en duizeligheid veroorzaken. Maar deze kunnen perfect vervangen worden door plantaardige of minerale alternatieven, zoals etherische oliën.